Ciągłe zmęczenie negatywnie wpływa na wyniki w pracy, relacje z rodziną i znajomymi. Często wynika ze złych nawyków, ale czasami może być rezultatem problemów zdrowotnych. Wiele schorzeń objawia się właśnie zmęczeniem, a mimo to mało kto zgłasza się z apatią i bezsennością do lekarza. Dlaczego nie należy ignorować tych objawów?
Zmęczenie to stan, w którym odczuwasz mniej energii i motywacji niż zazwyczaj. Możesz mieć też wrażenie wyczerpania fizycznego lub psychicznego. Zwykle objawom tym towarzyszą senność i apatia. Jest to powszechne zjawisko – nie ma osoby, która by go nie doświadczyła. Może być spowodowane nadmierną aktywnością fizyczną, stresem, niedoborem snu i złymi nawykami żywieniowymi – sięganiem po „śmieciowe” jedzenie i piciem zbyt dużej ilości kawy lub alkoholu. Jednak ciągłe uczucie przemęczenia może być też wynikiem choroby, m.in. niedokrwistości, cukrzycy, mononukleozy, a nawet nowotworu. Lista potencjalnych zagrożeń jest bardzo długa.
Diagnoza i badania
Zazwyczaj postrzegamy senność jako problem fizyczny. Jednak jej przyczyn trzeba szukać również w psychice. Należy też odróżnić senność od uczucia słabości. Ta pierwsza jest objawem zaburzeń snu, a druga może być oznaką problemów nerwowo-mięśniowych. Znaczenie ma liczba przebudzeń w ciągu nocy, chrapanie, bezdech oraz ogólna długość i jakość snu. Przed wizytą u lekarza przygotuj sobie odpowiedzi na te zagadnienia.
Z kolei towarzyszące apatii poczucie przygnębienia i beznadziei może wskazywać na depresję. W jej przypadku zmęczenie częściej pojawia się nad ranem i utrzymuje się przez cały dzień. Lekarz może też szukać związku apatii z niepokojącymi wydarzeniami życiowymi. Podczas ogólnego wywiadu będzie chciał uzyskać informacje o ewentualnych problemach psychologicznych. Mogą pojawić się pytania dotyczące relacji i niedawnych wstrząsów związanych na przykład z pracą. Lekarz zbierze również informacje o diecie i aktywności fizycznej. Jeśli nie stwierdzi problemu w psychice pacjenta i nie znajdzie konkretnej przyczyny zmęczenia, powinien zlecić zestaw standardowych badań, które pomogą zawęzić diagnozę. Wśród nich są próby wątrobowe, morfologia krwi, sprawdzenie poziomu elektrolitów, hormonów i czynności tarczycy, a także badanie glukozy we krwi i moczu.
Walka ze zmęczeniem
Sposób leczenia senności i apatii zależy od ich przyczyny, jednak niezależnie od diagnozy, spróbuj wprowadzić następujące zmiany w diecie i stylu życia:
- odżywiaj się zdrowo i utrzymuj odpowiednią masę ciała. Dla osiągnięcia tego celu ważny jest prawidłowy poziom glukozy we krwi. W jego uzyskaniu może ci pomóc naturalny suplement diety z wyciągiem z bergamoty [1],
- pij dużo wody, unikaj kofeiny, alkoholu i nikotyny,
- popracuj nad swoimi nawykami związanymi z zasypianiem i snem,
- regularnie ćwicz i postaraj się równoważyć okresy aktywności i odpoczynku,
- dbaj o rozsądne obciążenie pracą i poświęcaj czas na relaks,
- odkryj, co wywołuje u ciebie stres i naucz się sobie z nim radzić.
Senność i apatia to często ignorowane objawy, choć mogą prowadzić do znacznego spadku funkcjonalności. Przyczyny ciągłego zmęczenia mogą być psychologiczne, fizjologiczne i fizyczne. Aby postawić diagnozę, lekarz powinien przeprowadzić dogłębny wywiad i w razie potrzeby zlecić dodatkowe badania. Leczenie senności i apatii koncentruje się na walce z ich przyczynami.
[1] Na podstawie badania z 2013 roku przeprowadzonego na Uniwersytecie Magna Graecia w Catanzaro, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie naukowym „International Journal of Cardiology”.